Statua Wolności to chyba najbardziej rozpoznawalny symbol Ameryki. Była darem narodu francuskiego dla Stanów Zjednoczonych upamiętniającym przyjacielskie związki obu narodów podczas Amerykańskiej Rewolucji.
Statua została zaprojektowana i wykonana przez znanego XIX-wiecznego francuskiego rzeźbiarza Auguste’a Bartholdiego, a całą konstrukcję wewnętrzną zaprojektował inżynier Gustave Eiffel, ten sam, który parę lat później zasłynął wznosząc słynną paryską wieżę nazwaną jego imieniem. Zanim przybyła do Ameryki, niekompletna statua została ustawiona na placu w Paryżu podczas Wystawy Światowej w 1878 roku. Jej fragmenty pokazywane były później w wielu miastach Europy. Pokazywano ją również w Philadelphii.
Po zamknięciu Wystawy Światowej pojawił się problem co zrobić z wielką statuą. Po długich debatach zapadła decyzja o przekazaniu jej Stanom Zjednoczonym na znak wiecznej przyjaźni między obu narodami, choć wywołało to zaraz małą burzę prasową i falę protestów wielu znanych osobistości, na czele z pisarzem Wiktorem Hugo. Tymczasem więc, statuę rozebrano na 350 osobnych części i spakowano do 270 skrzyń. Wcześniejsze ustalenia między obydwoma krajami mówiły, że Francuzi wykończą statuę a Amerykanie przygotują dla niej miejsce i zbudują odpowiedni postument. Nowy York był wówczas głównym portem wejściowym do Stanów Zjednoczonych i miejscem, do którego zawijały statki z tysiącami imigrantów z całego świata. Statua jako symbol wolności i demokracji idealnie pasowała do tego miejsca. Postanowiono więc ustawić ją u bram nowojorskiego portu na niewielkiej wysepce w pobliżu Manhattanu. Istniał tam – wybudowany podczas wojny z Anglią w 1812 roku – Fort Wood, broniący dostępu do miasta od strony morza. Według zasad amerykańskich specjalistów od fortyfikacji mury obronne fortu zbudowano w kształcie gwiazdy co umożliwiało ostrzał z bliska i niejako “zza węgła”. Z poszczególnych ramion gwiazdy można razić ogniem wdzierającego się wroga z dwóch stron. Richard Hunt, projektant cokołu i podstawy pomnika postanowił wykorzystać ten element konstrukcyjny, który wydał mu się nadzwyczaj odpowiedni kojarząc się z wieloma amerykańskimi symbolami. Gwiazda to element amerykańskiej flagi, to również “gwiazda szeryfa” i cała plejada gwiazd wszelkiego kształtu i rodzaju używana w wojsku i policji. Gwiazda kojarzy się Amerykanom w szczególny sposób z ojczyzną, a odniesienia do tego symbolu znajduje się nawet w takich zwrotach jak “gwiaździsty sztandar”.
Cała konstrukcja miała się składać z dwóch części: podstawy w kształcie gwiazdy i granitowego cokołu. Zarówno we Francji jak i w USA prace nad całością symbolicznego pomnika trwały równolegle. Niepomyślnym okazał się rok 1884, kiedy amerykańskim organizacjom zabrakło funduszy na kontynuowanie budowy olbrzymiego cokołu. Na szczęście finansowy kryzys udało się pokonać a wielką zasługę miał w tym znany dziennikarz Joseph Pulitzer. Propagował on i nagłaśniał ideę budowy pomnika dzięki czemu w krótkim czasie udało się zebrać brakujące środki, głównie od mieszkańców Nowego Yorku. Francuzi widząc spowolnienie po stronie amerykańskiej sami także celowo zwolnili tempo prac aby nie dopuścić do rozbieżności w harmonogramie. Mogłoby to rzucić złe światło na ogólny obraz współpracy między obydwoma krajami, tym bardziej, że statua została oficjalnie podarowana Stanom Zjednoczonym znacznie wcześniej, 21 maja 1884 roku.
Dwa lata później, 22 kwietnia 1886 roku, na malutkiej wysepce – wtedy jeszcze o nazwie Bedloe’s Island – ukończono budowę podstawy i granitowego cokołu. Nazwa 12-akrowej wyspy pochodziła od jej właściciela Isaaca Bedloe i została zmieniona specjalną ustawą Kongresu na Liberty Island dopiero w 1956 roku. Gdy kończono prace na Bedloe’s Island, we Francji przygotowano gotową statuę do wysyłki. Ostatecznie po rozebraniu na części spakowano ją do 214 skrzyń. Miały one przeróżne wielkości i kształty i ważyły od kilkudziesięciu kilogramów do kilku ton. Każda skrzynia była opisana i oznaczona co miało ułatwić późniejszy montaż. Wszystko zostało załadowane na fregatę “Isere”, która opuściła port w Rouen 21 maja 1885 roku. Rejs trwał ponad cztery tygodnie i 17 czerwca 1885 roku fregata zawinęła do Nowego Jorku. Dokończenie budowy cokołu, ustawianie na nim i składanie statuy zabrało ponad rok. Uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło 28 października 1886 roku. W uroczystości brał udział autor rzeźby Auguste Bartholdi. Wspiął się on do najwyższego miejsca, w którym w wyciągniętej ręce znajduje się znicz i stamtąd odciąl linę trzymającą francuską flagę. Flaga spadła i odsłoniła twarz Lady Liberty. Przy jej rzeźbieniu artyście za model służyła matka.
Statua Wolności, specjalną ustawą Kongresu z 15 października 1924 roku stała się Narodowym Pomnikiem Stanów Zjednoczonych i w pierwszej wersji została oficjalnie nazwana “Statuą Wolności Rozświetlającą Świat”. Pochodnia w prawej ręce symbolizuje oświecenie na drodze do wolności i niepodległości, a w lewej dłoni statuy umieszczona jest Deklaracja Niepodległości Stanów Zjednoczonych. Innym ważnym symbolem Statuy jest zerwany z jej nóg “łańcuch tyranii”.
Sama statua ma wysokość 46 metrów i ustawiona jest na składającym się z dwóch części cokole wysokim na 47 metrów. Razem olbrzymi pomnik ma 93 metry wysokości i jest doskonale widoczny z odległych punktów, a rozświetlony w nocy znicz marynarze przepływających statków dostrzegają nawet z odległości 40 mil. Wykonanie tak dużej statuy było ogromnym przedsięwzięciem nie tylko artystycznym ale przede wszystkim technicznym. Bartholdi wykonał aż trzy różnej wielkości drewniane modele: 1.25 m, 2.8 metra i wreszcie największy, mierzący 11 metrów. Został on podzielony na części i po dokonaniu tysięcy pomiarów każdy element powiększono czterokrotnie. Arkusze miedzianej blachy o grubości 2,5 mm przycinano i dopasowywano do drewnianego modelu nadając im ręcznie odpowiedni kształt. W tym czasie inż. Gustave Eiffel zaprojektował i wykonał stalową konstrukcję wewnętrzną pokrywającą się z kształtem drewnianego modelu i uwzględniającą linie łączenia miedzianych blach. Do stalowego szkieletu przymocowano później pojedyncze arkusze i połączono je w całość. Cały ukończony i zmontowany posąg ważył 225 ton.
Wewnątrz statuy znajdują się spiralne schody prowadzące do punktu obserwacyjnego w koronie. Jest tam miejsce dla około 30 osób, które mogą podziwiać panoramę Manhattanu i atlantycki horyzont przez 25 okien umieszczonych dookoła głowy Lady Liberty. Aby tam dotrzeć trzeba jednak pokonać 192 stopnie prowadzące na szczyt cokołu, oraz 168 stopni wewnątrz statuy. W 1986 roku, w setną rocznicę urodzin Lady Liberty, wymieniono mocno skorodowany znicz. Nowy pokryto 24 karatowym złotem, dzięki czemu w świetle zachodzącego słońca znicz Statuy wydaje się płonąć olbrzymim czerwono-złotym płomieniem.
